1918 den Sonra
ERMENİLER & KÜRTLER
VE BEDİÜZZAMAN HZ.
Birinci Dünya Harbi sonrası Ermenilerin bize karşı hareketleri ve Bediüzzaman Hazretlerinin bu husustaki görüşlerinden iki makale neşrediyoruz.
20 Kasım 1919’da imzalanan ve sonra 1920 başlarında konferansa sunulan, yani mütarekenin karanlık günlerinde Paris merkezinde; Kürtlerle Ermenilerin ittifak akdettikleri bir haber şeklinde duyulmuştu. Bu haberi bilâhare İstanbul’da münteşir İkdam gazetesi bu mevzu’da efkâr‑ı umumiyeyi yoklamak maksadıyla bir anket tarzında neşretti. Bu haber üzerine ilk protestoyu yazan Bediüzzaman Hazretleri ile iki arkadaşı olmuştur. (Bkz.M.Tarihçe sh: 517)
“İKDAM GAZETESİ
22 Şubat 1336 (Miladi 7 Mart 1920)
İkdam Ceride-i Muteberesine!
Evvelki günkü gazeteler, Paris’de Şerif Paşa ile Ermeni heyet-i murahhasası reisi Boğos Nubar Paşa arasında Kürdistan ve Ermenistan hakkında bir i’tilaf akd edildiğini yazarak, Kürd efkâr-ı umumiyesinden istizahatta bulunuyorlardı.
Dörtbuçuk asırdan beri vahdet-i İslâmiyenin fedakar ve cesur hâdim ve taraftarları olarak yaşamış ve dinî ananesine sadakati gaye-yi hayat bilmiş olan Kürdler; henüz beşyüzbine karib şühedasının kanı kurumadan, şişlere geçirilen yetimlerinin, gözleri oyulan ihtiyarlarının hatıralarını teessürlerle anarken; İslâmiyetin zararına olarak, tarihî ve hayatî düşmanlarıyla i’tilafı akdetmek suretiyle; salabet-i diniyeleri hilafında iftirak-cûyane âmâl takib edemezler.
Binaenaleyh, Kürd vicdan-ı millisinin bu tarz tahassüsüne muğayir hareket eden zevatı da tanımazlar.. Ve yegane emelleri de; vahdet-i dinî ve millîlerini muhafaza olduğundan, keyfiyyatın izahına delalet buyurulmasını muhterem gazetenizden istirham ediyoruz.
Sadat-ı Berzenciye’den Dava Vekili Ahmet Arif | Hizan Sadat-ı Kiramından İhtiyat Binbaşısı Muhammed Sıddık | Ulema-i Ekrad’dan Said-i Kürdî |
Görüldüğü gibi o zamanın galiplerine arkasın dayayan Ermeniler, Kürtleri de ayrı devlet kurma hususunda ikna etmeye çalışıyorlardı. Fakat başta Bediüzzaman Hazretleri olmak üzere diğer Kürd ileri gelenleri bu oyunu bozmuşlar ve efkar-ı ammeyi izahatlarda bulunmuşlardır.
(Devamı var)